Δουλίχιον: η χαμένη "Μακρόνησος" της Ομηρικής τοπογραφίας

Αναζητώντας το πολύπυρον (σιτοφόρο) και ποιήεν (χλοερό) νησί του Δουλιχίου της εποχής του Οδυσσέα και του Μέγη.

Αφιερωμένο στην μνήμη του αείμνηστου ομηριστή Δρ. Βαγγέλη Πανταζή [1]

(Text: Hettie Putman Cramer & Makis Metaxas)

Σε προηγούμενη ανάρτηση (βλέπε: http://homericithaca.blogspot.gr/2017/11/blog-post_10.html η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της παρούσης αναρτήσεως) ασχοληθήκαμε με τον εντοπισμό της λεγόμενης Ομηρικής Ιθάκης καταλήγοντας στο βάσιμο συμπέρασμα ότι η Ομηρική (Μυκηναϊκή)  Ιθάκη είναι το σημερινό νησί της Κεφαλληνίας.

Συνεχίζουμε την έρευνα αυτήν την φορά για την αναζήτηση της θέσης του Ομηρικού Δουλιχίου, ενός κραταιού νησιού, πολυάνθρωπου και πλουτοπαραγωγικού που έστειλε 40 πλοία στην εκστρατεία της Τροίας (Ιλιάδα Β στιχ 625-630) και 52 μνηστήρες, τους περισσότερους, για την διεκδίκηση του θρόνου της Ιθάκης (Οδ. π 245-253).

Είναι εκείνο το νησί που χάθηκαν εντελώς τα ίχνη του μέσα στην αχλή που άφησαν πίσω τους οι λεγόμενοι σκοτεινοί αιώνες και εξακολουθεί να είναι από την εποχή της αρχαιότητας μέχρι στις μέρες μας "η πέτρα του σκανδάλου" της Ομηρικής τοπογραφίας για το οποίο είχε πει ο μεγάλος Γερμανός γεωγράφος Joseph Partsch [2] ότι: «η απλουστάτη λύσης θα ήτο εάν τις ηδύνατο να παραδεχθή ότι η αμφισβητήσιμος αύτη νήσος εξηφανίσθη βυθιστείσα»

ναιετάω δ' Ἰθάκην εὐδείελον (κατοικώ στην ξέφαντη Ιθάκη)

Η γεωγραφική θέση της Ομηρικής Ιθάκης στην εποχή του Οδυσσέα

                                                                                                                                                                   ( Photo by Kadoulas) 

Αφιερωμένο στους μετανάστες; μας και στους ναυτικούς μας, τους απανταχού της γης "Οδυσσείς" που ακολουθώντας τα ίχνη που άφησε ο μεγάλος τους πρόγονος έφτασαν, όπως και αυτός έφτασε, σε κάθε γωνιά του πλανήτη έχοντας πάντα στο μυαλό και την σκέψη τους το ταξίδι της επιστροφής στην πατρώα γη των Κεφαλλήνων.

Text & Copyright: Hettie Putman Cramer & Makis Metaxas

Ένα από τα πλέον πολυθρύλητα βασίλεια των Ομηρικών επών που καταγράφονται στον περίφημο «νηών κατάλογο» της Ιλιάδος ήταν το βασίλειο της Ιθάκης, όπου άνακτας, σύμφωνα με τα έπη, ήταν ο πορθητής της Τροίας, Οδυσσέας Λαερτιάδης ηγούμενος των «μεγάθυμων Κεφαλλήνων» (Όμηρος Ιλιάδα Β- νηών κατάλογος- στιχ. 631-637)

Η Αστερίδα, το "νησί φάντασμα" της Ομηρικής τοπογραφίας.

Text & Copyright: Hettie Putman Cramer & Makis Metaxas

Αστερίς

«Το νησί των μνηστήρων»

το «οξύ νύχι» ενός καλά «κρυμμένου λέοντα» της Ομηρικής τοπογραφίας.

ἔστι δέ τις νῆσος μέσσῃ ἁλὶ πετρήεσσα,

[μεσσηγὺς Ἰθάκης τε Σάμοιό τε παιπαλοέσσης,]*

Ἀστερίς, οὐ μεγάλη· λιμένες δ᾽ ἔνι ναύλοχοι αὐτῇ

ἀμφίδυμοι· τῇ τόν γε μένον λοχόωντες Ἀχαιοί.                (Οδ.δ 844-847)               

Υπάρχει κάποιο νησί μεσοπέλαγα  βραχώδες

[μεταξύ της  Ιθάκης και της βραχώδους Σάμου,]* 

το όνομά του είναι Αστερίς. Δεν είναι μεγάλο νησί αλλά έχει λιμάνια ασφαλή και αμφίδυμα (το ένα λιμάνι αντίθετα από το άλλο).  Εκεί τον παραμόνευαν οι Αχαιοί.    

Η αποκάλυψη της νήσου Αστερίδος, ήταν και εξακολουθεί να είναι μέχρι και σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα άλυτα προβλήματα της Ομηρικής τοπογραφίας. Ήταν σύμφωνα με τις ομηρικές περιγραφές εκείνο το νησί που καιροφυλαχτούσαν στα ναύλοχα και αμφίδυμα λιμάνια του επί 28 μέρες και νύχτες οι μνηστήρες του θρόνου της Ιθάκης, σκαρφαλωμένοι την ημέρα στις ανεμοδαρμένες κορυφές του και την νύχτα κάνοντας συνεχώς περιπολίες με το πλοίο τους, για να σκοτώσουν τον Τηλέμαχο όταν θα επέστρεφε με το πλοίο του από την Πύλο (Οδ. π.363-370).

[ἐν δήμῳ Ἰθάκης].Στα βήματα του Οδυσσέα του Τηλέμαχου και του Εύμαιου (μέρος 2ον)

Ο Οδυσσέας, ταπεινός ζητιάνος, πιάνει το χέρι της περίλυπης Πηνελόπης. Πίσω της ο Τηλέμαχος και δύο γέροντες, ο Λαέρτης και ο Εύμαιος
 («Μηλιακό» ανάγλυφο π. 460-450 π.Χ(Εικόνα από το βιβλίο «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Θεοί & Ήρωες – Τρωικός πόλεμος – Οδύσσεια» της Σέρβη Κατερίνας)

Αφιερωμένο σε όλους τους φίλους και συνεργάτες μας που ιχνηλατήσαμε μαζί τους αυτά τα μονοπάτια και μοιράστηκαν μαζί μας σκέψεις ιδέες και συναισθήματα.
Text & Copyright: Hettie Putman Cramer & Makis Metaxas  

ἄστεος ἐγγὺς

Πρόλογος 

Σε προηγούμενη ανάρτησή μας που αφορούσε το  πρώτο μέρος της Ομηρικής τοπογραφίας για τα "εν δήμω Ιθάκης" http://homericithaca.blogspot.gr/2017/01/1.html  είχαμε γράψει χαρακτηριστικά οτι στις αναφερόμενες  στο έπος πεζοπορικές διαδρομές κρίνεται σε μεγάλο βαθμό η αξιοπιστία της Ομηρικής τοπογραφίας και ιδιαιτέρως για την πιθανολογούμενη αληθή σχέση της με το γεωμορφολογικό περιβάλλον της Ν.Α Κεφαλληνίας εκεί όπου για αρκετά χρόνια τώρα εξελίσσεται μια διεπιστημονική έρευνα για την ταυτοποίηση του σπουδαίου μυκηναϊκού κέντρου που έχει εντοπίσει η αρχαιολογική σκαπάνη από το 1991.

[ἐν δήμῳ Ἰθάκης]. Στα βήματα του Οδυσσέα και του Τηλέμαχου.(μέρος 1ον)

 Από το "Σπήλαιο των Νυμφών", στην "Πρώτη ακτή", την "Κόρακος πέτρη"  και την "Αρέθουσα κρήνη"

Αριστερά : Ο Οδυσσέας φτάνει στις χοιρομάντρες του Εύμαιου  (The story of the World by M.B Synce).  Δεξιά:  Ο Οδυσσέας αποκαλύπτεται στον Τηλέμαχο (έργο του Henri-Lucien Doucet)

Αφιερωμένο στους αγαπητούς μας φίλους και συνεργάτες  Πόπη και  Κώστα Ζαπάντη.

Text & Copyright: Hettie Putman Cramer & Makis Metaxas

     Κομβικό Ομηρικό τοπωνύμιο αλλά και σημείο αναφοράς της Ομηρικής τοπογραφίας ήταν η επονομαζόμενη «πρώτη ἀκτὴ Ἰθάκης» όπως την αποκαλεί η θεά Αθηνά συμβουλεύοντας τον Τηλέμαχο για το τι πρέπει να κάνει όταν θα έφτανε με το πλοίο του στην πρώτη (την νοτιότερη) ακτή της Ιθάκης επιστρέφοντας από την Πύλο.